Wydawca treści
Ochrona lasu
Ochrona lasu, fot. Jerzy Malicki
Ochrona lasu, fot. Jerzy Malicki
Zaśmiecanie lasu, fot. Mariusz Grondys
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
- biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
- abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
- antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
W ochronie lasu obowiązuje zasada działania profilaktycznego. Jest to zestaw czynności, prowadzących do zwiększenia zdolności obronnej lasu w stosunku do szkodników i czynników chorobotwórczych. Lasy Nadleśnictwa Babimost, ze względu na uwarunkowania siedliskowe, są bardzo silnie narażone na szkody wyrządzane przez owady. W 2002 r. zwalczano barczatkę sosnówkę i brudnicę mniszkę, a w 2003 r. brudnicę mniszkę. Cały obszar jest nieustannie monitorowany przez leśników, kontrolujących stan owadzich populacji. W sytuacjach szczególnych, gdy dochodzi do ich masowego występowania (tzw. gradacja), konieczne jest stosowanie lotniczych zabiegów ratowniczych.
Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśników w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki.
Na słabszą kondycję lasów Nadleśnictwa Babimost miały wpływ huraganowe wiatry w 2002 i 2007r. oraz stałe systematyczne obniżanie się poziomu wód gruntowych.
W praktyce leśnej wzorem działań podejmowanych w celu ochrony różnorodności biologicznej jest dążenie do utrzymania lub odtworzenia ekosystemów leśnych zbliżonych do lasów naturalnych. Zakłada się, że jedynie najbardziej zbliżony do naturalnego układ ekologiczny zapewnić może trwałość lasom i utrzymać ich optymalną produkcyjność.
Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę leśną (jeleń, sarna, daniel, dzik). Zapobiega się im w uprawach przez grodzenie i smarowanie repelentami. Ponadto w okresie zimy wykładane są drzewa zgryzowe dla zwierzyny w celu ograniczenia szkód w młodnikach.
Ważnym zadaniem leśników jest przeciwpożarowa ochrona lasu. Lasy Nadleśnictwa Babimost zaliczane są do I Kategorii zagrożenia pożarowego. Szczególne problemy stwarza bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność. Strat powstałych w wyniku pożarów często nie da się oszacować. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, co pociąga za sobą zubożenie przyrody. Właśnie z powodu wypalania traw, największe natężenie pożarów występuje wczesną wiosną oraz latem (wysokie temperatury powietrza przy niskiej wilgotność ściółki).
Stan zagrożenia pożarowego obszarów leśnych jest przede wszystkim wynikiem działalności człowieka, nieostrożnie obchodzącego się z ogniem w lesie lub na gruntach z nimi sąsiadujących. Wielu pożarów można by uniknąć, gdyby ludzie odwiedzający nasze lasy zachowali ostrożność i zdrowy rozsądek.
Aby szybko wykrywać i likwidować powstałe pożary, przez cały okres zagrożenia pożarowego w nadleśnictwie dyżurują leśnicy, a cały teren nadleśnictwa obserwowany jest z dostrzegalni przeciwpożarowych.
Ze względu na swoje położenie Nadleśnictwo Babimost współpracuje z pięcioma Komendami Powiatowymi Państwowej Straży Pożarnej (w Zielonej Górze, Świebodzinie, Międzyrzeczu, Nowym Tomyślu i Wolsztynie).
Zgodnie z ustawą o lasach w Lasach Państwowych utworzono Straż Leśną, do której zadań należy m.in. zwalczanie przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego i ochrony przyrody oraz wykonywanie innych zadań z zakresu ochrony mienia.
Duże zaludnienie, zagęszczona zabudowa wiejska oraz łatwość dostępu do kompleksów leśnych dzięki sieci dróg leśnych powoduje, że częstym wykroczeniem na terenach Nadleśnictwa są kradzieże drewna.
Innym powszechnym rodzajem szkodnictwa leśnego jest bezprawne korzystanie z lasu. Do jego form zalicza się m.in.: bezprawny wjazd pojazdem mechanicznym do lasu, wywóz nieczystości, palenie ognisk w miejscach niedozwolonych, wandalizm itp. Straż Leśna z całą stanowczością zwalcza ten rodzaj szkodnictwa leśnego, głównie za pomocą mandatów karnych, nakładanych w wysokości od 50 zł do 500 zł, oraz pouczeń. Szczególnie dotkliwie karany jest wywóz nieczystości do lasu.
Na bieżąco prowadzone są działania prewencyjne zmierzające do zapobieżenia i ograniczenia ww. zagrożeń. Straż Leśna ściśle współpracuje w tym celu z innymi służbami tj. Strażą Miejską, Strażą Pożarną, Policją, Strażą Leśną z sąsiednich nadleśnictw, Strażą Graniczną i Prokuraturą.